Phân biệt jack cắm và vai trò của từng loại trong hệ thống âm thanh

Khi nhắc đến một hệ thống âm thanh, chúng ta thường chỉ đặt sự quan tâm nhiều đến các thiết bị như loa, amply, mixer, micro,... mà quên mất các loại jack cắm trong hệ thống cũng cần được lưu tâm đến. Jack cắm trong hệ thống âm thanh rất quan trọng vì nó hỗ trợ trong việc kết nối các thiết bị  trong hệ thống lại với nhau.Qua bài viết dưới đâyjack cắm trong hệ thống âm thanh và cách phân biệt một số loại jack cắm thường sử dụng.

Jack cắm là thiết bị phụ kiện âm thanh không thể thiếu trong dàn âm thanh chuyên nghiệp đến dàn âm thanh bình dân, là thiết bị kết giữa dây dẫn với các thiết bị âm thanh. Các đầu jack cắm thường được hàn chung vào dây dẫn để kết nối các thiết bị trong dàn âm thanh lại với nhau.

Jack cắm có vai trò đặc biệt hơn là kết nối dây dẫn với các thiết bị âm thanh.

Phân loại jack cắm trong hệ thống âm thanh

Jack cắm 6 ly ( 1/4'')

Ứng dụng chủ yếu của loại jack cắm này là kết nối các loại nhạc cụ như: guitar, keyboard, micro, headphone.... trong dàn âm thanh.

Jack tín hiệu 6 ly chia làm 2 loại mono và stereo chúng ta cần phân biệt rõ và lựa chọn phù hợp trong từng trường hợp cụ thể:

Jack tín hiệu 6 ly Mono (TS): Đầu jack có hai cực, một cực là thân vỏ (Sleeve) thường hàn vỏ bọc giáp và cực này tiếp xúc với mạch ground của thiết bị. Cực thứ hai là (Tip) nằm ở đầu nhọn ngoài cùng dùng hàn mạch dây truyền tín hiệu, thường dùng cho mạch truyền tín hiệu mono hay unbalance.

Jack tín hiệu 6 ly Stereo (TRS): Đầu jack có 3 cực (Sleeve) hàn mạch ground, Ring là mạch dây tín hiệu có cực tính âm, Tip là mạch ngoài cùng hàn mạch tín hiệu cực tính dương, gọi tắt là TRS từ các chữ Tip, Ring, Sleeve thườnong>

Jack cắm Canon ( XLR)

Đây là loại jack tín hiệu chuyên nghiệp được dùng để nối các thiết bị xử lý trong bộ dàn, bao gồm mixer qua equalizer, compressor,... đến amply.  vì nó có độ tin cậy cao, truyền tín hiệu ổn định, các điểm tiếp xúc tốt, giữ chặt các điểm nối không bị sút ra hay lỏng lẻo.

Jack canon có 3 chân hàn được thiết kế theo tiêu chuẩn quốc tế, các cực tính của chân hàn được qui định như sau:

• Chân 1: Hàn vào dây bọc giáp masse.
• Chân 2: Hàn vào dây có cực tính dương (+).
• Chân 3: Hàn vào dây có cực tính âm (-).

Để việc kết nối khớp với nhau, ta có hai kiểu jack canon là canon đực (male) và canon cái (female). Trong âm thanh, người ta qui định canon đực là nguồn phát (output) và canon cái là nguồn thu tín hiệu (input). Quy định này là chính xác và luôn phải ghi nhớ.

• 1 đầu là Canon XLR female (cắm vào micro) - 1 đầu là Canon XLR male (cắm vào mixer, preamp...) balance.
• 1 đầu là Canon XLR female (cắm vào micro) - 1 đầu là 6 ly cắm vào amply (có thể là 6 ly TRS balance, hoặc 6 ly TR unbalance).

Tuy nhiên có trường hợp ngoại lệ khi jack canon dùng trong kết nối cho hệ thống loa. Trong hệ thống loa, loa là bộ phận nhận tín hiệu nên thường được dùng là jack canon đực, kể cả IN/ OUT trên cùng một chiếc loa, nên ta phải phân biệt được giữa sợi dây loa và các dây dẫn tín hiệu khác.

Jack cắm tín hiệu bông sen RCA

Được dùng chủ yếu để kết nối các loại thiết bị phát nhạc như đầu đĩa, CD, DVD, đường tiếng từ các thiết bị có hình... đến mixer. Bạn có thể thấy các loại jack này dùng để kết nối đầu đĩa và tivi ở gia đình.

Jack loa Speakon   

Jack cắm Speakon                             

Được sử dụng để kết nối giữa amply và loa. Đối với các loại loa trước đây, phía sau loa và amply thường có những cọc điện và người dùng chỉ cần đấu dây loa cho đúng cực điện là loa có thể phát nhạc.

Tuy nhiên cách làm này không phải ai cũng gắn chính xác cực điện của các cọc loa và cách làm này không được an toàn. Vì thế các loại jack loa speakon được ra đời với những ưu điểm nổi bật như: dễ sử dụng, đảm bảo an toàn, kết nối chắc chắn tránh trường hợp bị rớt ra trong quá trình sử dụng, có thể kết nối 2-3 cách tùy theo người kỹ thuật âm thanh.