Mạch bảo vệ loa là gì? Cách làm vài mạch đơn giản

Khi sử dụng các thiết bị âm thanh, một trong những loại hư hỏng phổ biến và thường gặp nhất chính là một thiết bị đó chính là loa. Nếu nó hoạt động quá cao trong một thời gian ngắn, nó có thể đã bị hỏng. Chính vì vậy người ta đã chế tạo ra mạch bảo vệ loa để hạn chế hư hỏng loa trong quá trình sử dụng. Điều đặc biệt của mạch bảo vệ loa này không chỉ dùng cho dòng loa karaoke mà còn cho cả loa âm trần hay loa hội trường. Trụ và loa âm tường rất hữu ích và rất hiệu quả.

Mạch bảo vệ loa là gì?
Mạch bảo vệ loa giống như một tấm chắn giúp chặn và hạn chế các vấn đề tiêu cực khi sử dụng thiết bị âm thanh, chẳng hạn như: mắc điện, đoản mạch, cường độ tín hiệu tăng. Đột nhiên loa bị cháy. Mạch bảo vệ loa bạn có thể mua trực tuyến hoặc tự làm, miễn là bạn hiểu một chút về kỹ thuật điện.
Bảo vệ loa của bạn cũng bảo vệ tất cả các thiết bị của bạn. Vì loa bị hỏng chắc chắn mạch hệ thống có vấn đề dẫn đến nút nhấn và amply bị quá tải, quá tải, lâu dần sẽ bị cháy cùng với loa.
Với mức giá chỉ từ 200.000đ - 500.000đ cho một mạch bảo vệ làm sẵn sẽ hạn chế và gần như khắc phục triệt để tình trạng loa bị hỏng.

Giới thiệu mạch bảo vệ loa đơn giản sử dụng mạch phát lại
Để tìm hiểu thêm về mạch bảo vệ loa đơn giản, chúng ta cần biết hai nguyên nhân phổ biến nhất gây ra cháy loa bao gồm:

• Loa bị chập trong khi phát lại (thường là do chập hoặc đoản mạch) Sau đó, tụ điện chéo mà dây loa trở nên ngắn mạch trước khi bộ khuếch đại được bật.
• Về cơ bản, trong Trường hợp 1, nhiều loại mạch có mạch hạn chế dòng điện. Trong trường hợp ngắn mạch, mạch hạn chế công suất cho loa. Loại mạch này thường sẽ ảnh hưởng và tác động xấu đến chất lượng tín hiệu của âm thanh, đó là lý do tại sao người ta thường bỏ qua nhiều dòng amp phổ biến.

Các hệ thống âm thanh giấu kín chất lượng cao hiện nay như SONY, JBL, BOSE đều được trang bị hệ thống tự động ngắt. Tức là hệ thống sẽ tự động ngắt mạch nếu loa bị chập, nhưng. Tuy nhiên, hệ thống âm thanh trung bình / cao phải được lắp đặt cho mạch này, nó thường được lắp đặt. cho hệ thống khuếch đại / loa đồng bộ.Với máy rời, rất khó xác định giá trị của mạch vì đơn giản người thiết kế không thể biết được người dùng sẽ phối ghép loa và ampli như thế nào.
Trong trường hợp 2 tôi sẽ sử dụng lần này. Nếu dây loa tiếp xúc quá mức, dây loa sẽ được kết nối với mạch ôm kế khi nguồn điện bị ngắt. Khi thiết bị được bật, mạch khuếch đại đo và điều chỉnh trở kháng của loa và cho phép bảo vệ loa, mạch làm việc.

Cách sử dụng mạch bảo vệ loa đơn giản bằng mạch replay

Trước tiên, các anh em hãy cùng xem mạch bảo vệ mà tôi thường dùng cho các hệ thống âm thanh:

Mạch bảo vệ loa dùng mạch Replay đơn giản

Mạch này sẽ tự động bảo vệ loa một cách vô cùng đơn giản phòng những chiếc amply đang hoạt động bình thường lại xảy ra tình trạng chập mạch. Mạch này rất nhỏ, không cần đến nguồn nuôi, nên bạn đặt luôn trong thùng loa giống như đặt phân tần cũng được.

Mạch bảo vệ loa này đặc biệt hữu dụng khi sử dụng cho các dòng amply karaoke thông thường có công suất 100W – 500W và loa thông thường từ 50 – 200W, nó không thật sự thích hợp nếu dùng cho các dòng loa hội trường hoặc nếu dùng thì anh em cần phải biết cách( tôi sẽ hướng dẫn đến các bạn trong bài tiếp theo).

Hướng dẫn tự làm mạch bảo vệ loa đơn giản

Đây là mạch điện đơn giản dùng cho “ngắt mở” loa , gọi là mạch Replay loa. Các bạn cần chú ý, mạch replay loa này sẽ không có chức năng “dò áp loa”, không có xử lý lúc “tắt” máy , nó chỉ có 1 việc là khi ON máy thì sau tích tắc …nó mới “đóng” ra loa .

Bảng vẽ mạch Replay bảo vệ loa đơn giản

Mạch replay bảo vệ loa đơn giản tự làm, mình tự vẽ hơi xấu các bạn thông cảm

Nguyên tắc làm việc của mạch replay này như sau:

Khi nhìn qua hình 1, ta thấy hợp lý . Tuy nhiên khi phát sinh sự cố thì:

RLY đóng lại và …nhả ra và hỏng C1815 ( thậm chí có thể hỏng luôn A1011) .
Vì sao hỏng 1815 ? Vì dòng từ +B đi qua EB của 1011 , đi tiếp qua CE của 1815 và xuống mass .
 Lúc có nguồn , Rbe và Rce của trans rất thấp , có khi một phần của Ohm ( sò CS) .
Điện trở “nội” thấp …nên dòng chạy qua là “cao”…khi này gần như chắc chắn 1815 sẽ bị hỏng.
Với hình 2, ta thấy Q1 và Q2 được kết nối Darlington …là đúng bài bản . Nhưng On nguồn , thì RLY không đóng , tức Q1,Q2 không “dẫn”.

Vì sao ?  Vì cực E của Q1 được nối với cuộn RLY , lúc On nguồn thì volt trên RLY cao lên . Volt cực E cao thì Volt cực B phải cao hơn 0,7v …trans mới dẫn được . Trans Q1 có bộ chia áp là 220k+56k ở cực B . Đo volt sẽ là khoảng 6v ….Khi RLy tăng lên 6v thì …nó “khựng” lại !  Chỉ khi nào cực B lên 24v thì cực E mới lên nổi 23v4 ( thấp hơn 0,7v) .

Bây giờ qua hình H.3 , ta chỉ cần thêm con trở 10k “cản” bớt dòng qua CE của con 1815 . C1815 sẽ không hỏng , và mạch chạy tốt!

Khi muốn “kéo dài” thời gian đóng loa thì ta tăng tụ 220uF/25v lên 440uF ( tức song song thêm tụ ) . Tuy nhiên , chỉ cần tăng con trở 220k lên 470k là …lâu hơn . Phải thử coi dùng con 470k …nó có “đóng” RLY không ? Mày mò gia giảm là xong !

Sơ đồ mạch bảo vệ loa UPC1237

Nguyên lý làm việc của mạch bảo vệ loa UPC 1237

R1,R1,R3,R4,LED,C1,C2,Q1,Q2 tạo thành một hệ thống mạch dao động đa hài phi ổn. Khi nguồn áp vào, mạch đa hài phi ổn dao động làm LED nháy sáng. Nếu không có ngưỡng DC nào tại ngõ ra của ampli thì tụ C4 nạp qua R5. Mất khoảng thời gian để tụ C4 nạp đủ mức để làm bão hòa cặp Darlington Q4 và Q5. Tại thời điểm này, role sẽ được cấp năng lượng và ngõ ra ampli nối trực tiếp với hệ thống loa. Cùng lúc role được cấp năng lượng, cực C của Q1 bị đẩy xuống mức thấp ngang qua D3 và tác động của cặp Darlington làm cho mạch đa hài phi ổn mất khả năng dao độngvà giữ cho LED tiếp tục sáng.

Nếu ngưỡng DC của ampli trở nên cao hơn khoảng 1,7V DC, tụ C3+C5 sẽ nạp ngang mức này ngang qua điện trở R6. Cầu diode sẽ nắn điện thế này bất chấp cực tính của nó để làm bão hòa transistor Q1. Khi Q1 mở trở kháng Zce của nó giảm mạnh mở đường cho C4 xả qua Q3, làm mất phân cực (đang giữ cho Q4 và Q5 đóng). Hậu quả là relay bị mất năng lượng nên hệ thống loa bị ngắt ra khỏi ngõ ra của ampli. Như vậy loa đã được bảo vệ tránh khỏi bất cứ ngưỡng DC nào tại ngõ ra. Cùng lúc này, mạch đa hài phi ổn bắt đầu dao động tạo ra chỉ báo qua LED cho biết loa đã cắt khỏi ampli. Nếu điều kiện ngưỡng DC tại ngõ ra đã bị xóa bỏ, mạch bảo vệ sẽ tự động đặt lại sau một vài giây, phục hồi hoạt động bình thường cho ampli.

Sơ đồ mạch của mạch bảo vệ của loa tweeter
Cách hoạt động của mạch

• Đầu thứ nhất với đoạn cuối của đèn được nối với bộ khuếch đại, đầu còn lại với loa tweeter.
• Tweeter không yêu cầu kết nối tụ điện
• Điện áp đầu ra của loa được đặt thành khoảng 24 VAC (được sử dụng cho loa tweeter 750, 790 ...)
  Bộ khuếch đại có khả năng hát ở điện áp tối đa hoặc cao hơn là khoảng 70 đến 80 VAC. Nhờ hộp bảo vệ này, điện áp ở cả hai đầu của loa được đặt thành khoảng 24 VAC.
• Khi sử dụng, đèn sáng, điện trở nóng nhưng sẽ không sao đâu.
• Hộp vỏ không phải là mass do đó. Khi chúng ta chạm vào hộp, nó sẽ hơi tê liệt.
• Khi lắp ráp lại, chúng ta có thể tháo nắp và bắt đầu phần còn lại trên thùng loa.
• Dây màu đỏ là dây nóng và dây còn lại là dây nối đất.
• Nếu loa của bạn sử dụng mạng phân tần, bạn có thể gỡ bỏ hoặc giữ lại mạng phân tần này. Nếu bạn muốn giữ nguyên dải tần khi loa phát ra âm thanh hơi nhỏ, hãy nối hai đầu của tụ điện màu vàng trong hộp bảo vệ với nhau.